Olijfolie, van boom tot blik

Hoe komt het nu eigenlijk olijfolie in een fles/blik? In dit bericht wordt het proces beschreven, te beginnen met de olijf aan de boom.

Algemeen

In het voorjaar bloeien olijfbomen, net als alle andere vruchtbomen. Voordat een olijf plukwaardig is, gaat er een lange tijd overheen. In die periode moet de vrucht groeien. Het is onder meer afhankelijk van de hoeveelheid vocht (meestal regen) tussen april en november hoe groot de olijven worden en hoeveel olie ze bevatten. Afhankelijk van de locatie (in Griekenland) begint men in het algemeen vanaf medio november met plukken. Er zijn plekken waar de pluk al eerder start (vanaf 2e helft oktober).

Plukken

Het plukken is nog grotendeels handwerk. Er zijn voor het afritsen van de takken (zie hierna) oogstmachines en ook voor het slaan van de olijven uit de bomen bestaan diverse apparaten. Wij doen het nog op de ouderwetse manier, met zaag en handharkje. Het enige apparaat voor de pluk is de kettingzaag.

werken met de kettingzaag

Van de olijfboom wordt een aantal takken afgezaagd (de hoeveelheid is afhankelijk van de mate waarin de bomen de afgelopen jaren zijn gesnoeid/gezaagd).

voor de snoei

na de snoei

In ons geval was er dit jaar heel veel te snoeien. De olijven die aan deze takken zitten, worden met het handharkje eraf geritst. Wat nog in de boom blijft zitten, wordt er ook zoveel mogelijk uitgeharkt en de rest wordt eruit geslagen met een stok.

De olijven vallen op grote kleden, die onder de boom zijn neergelegd. Als een boom is leeggeplukt, worden de olijven op een hoop gedaan en de takjes die tussen de olijven zitten, worden er met de hand uitgehaald. Een tijdrovend werkje (per boom ongeveer 15 minuten). Daarna worden de olijven in jute zakken gedaan. Een volle zak weegt ongeveer 45 kilo. Het snoeihout wordt op grote hopen gegooid, waaruit later het nog bruikbare openhaard hout wordt geselecteerd.

het snoeihout

Persen

Na een aantal dagen, als er voldoende zakken zijn gevuld, gaan die zakken naar de olijfpers.

zakken olijven a 45 kilo

Dat is tegenwoordig meestal een moderne fabriek, waar de olijven eerst van blaadjes worden ontdaan, daarna gewassen en dan vermalen tot een pulp.

de pulpmachine

Deze pulp draait ongeveer 50 minuten rond in een vat. Daarna gaat alles naar een soort van centrifuge en komt de olie tevoorschijn.

de centrifuge en de afvulmachine

De olie gaat direkt in blikken of vaten. De pers wordt meestal betaald met een percentage van de opbrengst.

Opbrengst

Wij hebben dit jaar ongeveer 1.140 kilo olijven geplukt in effectief 9 dagen. De opbrengst in olijfolie was laag, in totaal 156 kilo olie (na aftrek percentage voor de pers), doordat er weinig regen gevallen was in de periode dat de olijven groeiden. De verhouding was 6,5 kilo olijven voor 1 kilo (!= 1,15 liter) olie. Andere jaren was de verhouding ongeveer 4,5 kilo olijven op 1 kilo olie. De prijs voor olijfolie (het bedrag dat je krijgt als je olijfolie aan de pers verkoopt) bedraagt in Griekenland ongeveer Euro 2,60. Met andere woorden: 9 dagen werk en Euro 345 opbrengst. Dus voor het geld moeten we het niet doen. Het idiote is dat dergelijke olie in Nederland ongeveer Euro 13 moet kosten.

Het buiten zijn in meestal goed weer en actief zijn, levert wel een hoop voldoening op. Na 9 dagen doet alles een beetje zeer, maar dat gevoel verdwijnt gelukkig weer snel. En eigen olijfolie (biologische) is natuurlijk niet te versmaden.

Een gedachte over “Olijfolie, van boom tot blik

  1. Jeroen, hier geef je de stand van zaken toch wel wat kortzichtig weer! Om te beginnen betaal je voor bio olie geen € 2,20 maar tussen de € 3,50 en. € 4,00. Ik hoef jou toch niet uit te leggen wat daar verder nog aan (variabele en vaste) kosten bijkomt?
    In Nederland krijgen boeren voor een kilo uien ook maar € 0,15, terwijl je in de winkel tussen € 0,80 en € 1,00 betaalt.
    Afgelopen week zag ik hier in een supermarkt een literfles geraffineerde (!) olijfolie staan voor € 9,00. Dat vind ik pas schandalig.
    Groetjes vanaf een koud en winderig Texel.
    Willem

Plaats een reactie